Podatek akcyzowy a zdrowie publiczne – czy są powiązania?
3 min readAkcyza na alkohol – polityka zdrowia publicznego
Wyraźne powiązania między zapewnieniem zdrowia publicznego a polityką podatkową mogą wydawać się na pierwszy rzut oka nieoczywiste. Niemniej jednak, jest wiele dowodów świadczących o tym, że podatek akcyzowy, szczególnie akcyza na alkohol, odgrywa kluczową rolę w regulowaniu spożycia szkodliwych substancji. Nawet mała zmiana w wysokości akcyzy może prowadzić do znaczących zmian w spożyciu alkoholu, mając tym samym bezpośredni wpływ na zdrowie publiczne.
Polityka podatkowa może być skutecznym narzędziem do zmniejszenia obciążeń zdrowotnych związanych z nadmiernym spożyciem alkoholu. Wysokość akcyzy na alkohol oddziałuje na ceny detaliczne, co z kolei wpływa na poziom i częstotliwość spożycia. W praktyce, znaczne podwyżki akcyzy na alkohol skutkują często ograniczeniem jego spożycia.
Jak podatek akcyzowy wpływa na zdrowie publiczne
Akcyza na alkohol pomaga ograniczać spożycie poprzez podniesienie cen, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie publiczne. W przypadku nadmiernego spożycia alkoholu, może on powodować liczne problemy zdrowotne, takie jak choroby wątroby, zapalenie trzustki, różne formy nowotworów czy zaburzenia psychiczne. Ponadto, nadmierne spożywanie alkoholu związane jest także z większym ryzykiem wystąpienia przemocy domowej, wypadków samochodowych i innych zdarzeń nagłych.
Podniesienie podatku akcyzowego na alkohol znacznie ogranicza dostępność finansową alkoholu, zniechęcając tym samym do jego nadmiernego spożycia. To z kolei może przyczynić się do spadku liczby powyższych problemów i zjawisk społecznych związanych z nadużywaniem alkoholu, poprawiając ogólne zdrowie społeczeństwa.
Przykłady wprowadzenia wyższej akcyzy na alkohol i jej wpływu na zdrowie publiczne
W licznych badaniach naukowych potwierdzono pozytywny wpływ podwyżki akcyzy na alkohol na status zdrowia społeczeństwa. Przykładem może być sytuacja w Rosji, gdzie po wprowadzeniu wyższych podatków na alkohol zarejestrowano spadek ogólnie rozumianej umieralności.
Innym równie ilustrującym przykładem jest sytuacja na Litwie, gdzie zdecydowano się na wprowadzenie znacznej podwyżki akcyzy na alkohol w 2017 roku. Ograniczyło to bezpośrednio dostępność alkoholu, a co za tym idzie, spowodowało spadek liczby incydentów związanych z przemocą domową oraz wypadkami drogowymi spowodowanymi przez nietrzeźwych kierowców.
Podsumowanie
Powyższe przykłady potwierdzają tezę, że akcyza na alkohol ma bezpośredni wpływ na zdrowie publiczne. Jest to skuteczne narzędzie, które może być używane przez rządy do ograniczenia nadmiernego spożycia alkoholu i związanego z tym obciążenia dla systemu opieki zdrowotnej.
Podatek akcyzowy, zwłaszcza tak kontrowersyjny jak akcyza na alkohol, nie jest jedynie narzędziem generowania wpływów do budżetu państwa, ale również ma kluczowe znaczenie dla poprawy zdrowia publicznego. Dyskusja na ten temat powinna być zatem nie tylko kontynuowana, ale również umieszczone powinno być na niej większe naciski, aby jak najefektywniej korzystać z tak ważnego narzędzia jakim jest akcyza na alkohol.